Saturday, June 8, 2024

Mr. Fixer आणि ओमी!

बालवर्गातला शाळेतला शेवटचा दिवस आणि मग ओमीची सुरु होणारी पहिली ऊन्हाळी सुट्टी!
नवव्या महिन्यापासून डे-केअर मध्ये असल्याने सुट्टी ही कल्पना त्याला जितकी नवीन तितकीच आम्हालाही. त्यामुळे सुट्टीचा आनंद काय असतो ह्याची त्याला सुतराम कल्पनाही नव्हती. ह्या उलट आता अजून मोठ्या शाळेत जायचे ह्याचाच त्याला कौतुक! पण शेवटच्या दोन आठवड्यात जेव्हा त्याच्या लक्षात आलं की ज्या शाळेत आपण इतके मनापासून बागडलो, त्या शाळेला आता भेट नाही ह्याचं त्याला काहीतरी तरी नक्कीच खुपत होत. शब्दात मांडता येत नव्हतं एवढंच! शिवाय शाळेतले शेवटचे दोन-तीन आठवडे अगदी मजेत चालले होते. शेवटचे cultural कार्यक्रम, तुफान पार्ट्या आणि रंगिरंगीबेरंगी वेशभूषा दिवस ह्याने शेवटचा आठवडा पण नटत होता, ह्याने त्या बाल मनांवर काहीतरी उमटत होत हे नक्की. शाळेतल्या लंच टीचर्स पासून ते ऍडमिन पर्यंत सगळ्यांनीच मुलांना छान छान भेटवस्तूही दिल्या होत्या. 
अगदी शेवटच्या दिवसाची तयारी चालू होती, मुलाबरोबर आमचाही शाळेचा नवा प्रवास होत होता, आणि आपल्या बालवर्गातल्या बाई मलाही तितक्याच स्मरत होत्या.

अचानक मला वाटलं, जर इतिहास बदलता आला असता आणि थोडं time machine मध्ये बसता आलच असतं, तर मी बालवर्गाच्या शेवटच्या दिवशी नेमकं काय केलं असत? ह्या विचारातच मी ओमीला विचारलं, शाळेचा उद्या शेवटचा दिवस, परत ह्या शाळेतले टीचर्स तुला भेटणार नाहीत, मग तू उद्या नेमकं काय करशील त्यांच्यासाठी? तसा तो म्हणाला, मी छान कार्ड बनवतो मेसेज लिहितो आणि तू आणि मी जाऊन आपण त्यांना गिफ्ट्स आणूया. 
तसा दोन आठवड्यापूर्वीच त्यांचा teachers appreciation week  झालेला, त्यामुळे शाळेच्या नियमातला कार्ड-डे, फ्लॉवर्स डे, वेगवेगळ्या टीचर्ससाठीचा गिफ्ट्स-डे असं सगळं काही साग्र संगीत पार पडलेलं. म्हणून मग त्यालाच विचारलं कुठली गिफ्ट्स द्यायची आता? हे डिपार्टमेंट आईच असल्याने मुलानेही बाबासारखी माझ्यावर छान जबाबदारी सोपवली. मलाही फार काही सुचत नव्हतं म्हटलं आधी घरातला खाऊ संपलाय तो आणायला जाऊ. Trader Joes ह्या आमच्या आवडीच्या दुकानात माझी आणि ओमीची यात्रा वळली, आणि कलिंगड घ्यायचे ह्या हट्टापोटी आम्ही बाहेरच्या आवारात उभे राहिलो, तर तिथे मस्त indoor plants दिसले, मी ह्या season ला आपल्या घरी कुठली नवी फुलझाडं आणता येतील ह्या विचारात, तो section न्याहाळत असताना, नेमकं ओमी म्हणाला आपण हेच घेऊया टीचर्स साठी. वाह! ही कल्पनाच मला छान वाटली. मुलांचे हट्ट पुरवण्यात एक वेगळीच मजा असते, त्यातून असले हट्ट म्हणजे आईचा थोडासा अहंकार सुखावणारा. 
वर्गातल्या दोन बाई, लंचच्या दोन अशी ४ फुलझाडं मी घेतली, आणि मग ओमी एकेक करून जवळ जवळ १५ फुलझाडं घेऊन आला. मी म्हटलं एवढी? तर त्याने ऍडमिन, प्रिन्सिपॉल पासून ते drive-through ला असण्याऱ्या सगळ्यांसाठी फुलझाडं घेतली होती. तरीही मला एक दोन हिशेब लागले नाहीत म्हणून त्याला विचारलं सगळ्यांची नाव सांग, त्यात त्याचे गाण्याचे शिक्षक, स्पॅनिश टीचर्स पासून ते librarian आणि Mr. Fixer होते. 

शाळेत जाऊन वर्ष झालं होत, तरीही मला ह्याच्या शाळेत librarian Mr. Erik नावाचा टीचर आहे आणि शाळेचा Mr. Fixer Ken हा सुपरहिरो आहे हे माहीतच नव्हतं! Mr. Erik मुलांना गोष्टीची पुस्तकं वाचून दाखवतो तर Mr. Ken हा शाळेचा handyman आहे. वर्गातल्या नळ दुरुस्तीपासून ते electrician म्हणून तो सगळ्या जबाबदाऱ्या पार पडतो. प्रत्येक वर्गात ह्याची गुरुवारी न चुकता फेरी असते आणि सगळ्या गोष्टी तो तपासून पाहतो, ह्याचा शोध मला शाळेच्या शेवटच्या दिवशी लागला होता. 
तसा माझा चिरंजीव मितभाषी आणि सुज्ञ आहे, वेळ पडेल तेव्हा आणि त्याला जरुरी वाटेल तेव्हा आणि तेवढीच तो माहिती आम्हाला पुरवतो. उगाच नको एवढा data processing ला का द्यावा, ह्या पक्क्या विचारांचा तो कार्टून! त्यामुळे बरचसे साक्षात्कार आम्हाला होतच असतात. पण इतका की आम्हाला त्याच्या शाळेत गोष्टीचा तास कोणी वेगळं घेत; ह्याच मात्र आश्चर्य नक्कीच वाटलं आणि एक आई म्हणून आपण कमी चौकशी करतो का ह्याचाही नवलही  वाटलं. असो! तर Mr. Ken बद्दल बोलताना, ओमीचा अभिमान पाहून मला कौतुक वाटलं. त्याच्या कथा सांगताना लक्षात आल, की हा Mr. Ken ह्याला magician भासतो. तो सगळं करू शकतो असा विश्वासही त्याला वाटतो. सगळी मुलांची गॅंग त्याच्याकडे सुपरहिरो ह्याच दृष्टीने पाहते, असा मला ओमीच्या बोलण्यावरून अंदाज आला. त्याला म्हटलं वाह! मग त्याला तू उद्या काय सांगणार, तर म्हणाला, "I will miss you Mr. Ken!" शेवटी एवढी सगळी फुलझाडं cart मध्ये टाकून checkout काउंटर ला वळलो. checkout counter वर attendee ने विचारलं एवढी सगळी सेम फुलझाडं? तर चिरंजीव एकदम कॉलर ताठ करून म्हणाले माझ्या सगळ्या टीचर्स साठी. तो पण कौतूकाने पाहत राहिला. 

घरी आल्यावर हा सगळा प्रकार अमेयच्या कानी घातला, आणि म्हणाले एकदम धन्य फीलिंग आलय मला. ओमीने लक्षात ठेवून Mr. फिक्सर साठी गिफ्ट घेतलं. अभ्यासात झेंडे लावो ना लावो, आयुष्यातली साधी management त्याला नक्कीच जमेल, जी शिकण्यासाठी कैक C-suit management चिक्कार पैसे मोजते. मुलांचा हा निरपेक्ष कर्मभाव आणि विषमता ह्या भावाशी निरोळख हे साधं गणित कधी हरवायला लागत ह्याच्या विचारात आम्ही गुंतून गेलो. हे आपण कस जपायचं ह्याच्याच विचाराने मनाने हिय्या करायला सुरुवात केली. करिअर च्या नावाखाली, सॅलरी स्लीप च्या ग्रेड मध्ये जेव्हा सगळे माखते त्यावेळी कामाचे दर्जा ठरतात आणि अचानक सुपरहिरो वाटणारा माणूस एकदम न गणत्या category मध्ये समाविष्ट होतो. त्याचं काम तो चोख करत असला आणि त्याला रिप्लेसमेंट कठीण असली तरीही! अचानक मला सुप्रिया ताईसोबत केलेला पॉडकास्ट आठवला, ज्यामध्ये ती सचिन देसाई ह्यांचं एक village मॉडेल मुलांना काही विशिष्ट पद्धतीची काम कशी शिकवावीत आणि का करावीत हे शिकवण्यावर भर देते. शिवाय विशिष्ट कामं ही त्याच माणसांकडून शिकावित ज्यात त्यांना प्राविण्य आहे. आपण शाळेतले शिक्षकही काही विशिष्ट प्राविण्य मिळवलेले घेतो, मग उत्तम आणि efficiently शेती कशी करावी हे तर एखाद्या उत्तम आणि seasoned शेतकऱ्याकडूनच शिकायला पाहिजे ना? कामांच्या किंमती ठरल्या आणि  काळासोबत कित्येक न विकल्या जाणाऱ्या कलाही आता दुर्मिळ होऊ लागल्यात, काही कलाकुसरी तर लोप पावल्यात. त्या जपण्यासाठीचे काही प्रयत्न काही झपाटलेले लोक करता आहेत, ह्या विषयावर आम्ही बोललो होतो तेच एकदम आठवलं. आणि लख्ख प्रकाश पडला. म्हटलं आपण जाणीव पूर्वक एक पालक म्हणून एवढीच जबाबदारी पार पाडायची. कामाचा दर्जा हा त्यातुन मिळणाऱ्या मोबदल्यापेक्षा खऱ्या कामाचा दर्जा हा तेच काम किती चोख बजावले आहे, ह्याकडे मुलाचं लक्ष वळवायचं. बाकी त्यातून तो नेमकं काय घेईल ह्याचे संस्कार आपल्या हातात नाहीत, कारण आजूबाजूचं जगही त्याला काही शिक्षण देतच राहील, ज्याची सूत्र आपल्याला हातात घेताच येणार नाहीत. 


ह्या सगळ्या गडबडीत आणि गिफ्ट arrangement मध्ये ओमीची झोपायची वेळ झाली, कार्ड्स अजून सगळी बाकी होती, झोपण्यापूर्वी आम्हा मायलेकाच्या गप्पा सुरु झाल्या. त्याला राहिलेल्या कार्ड्स ची आठवण केली आणि उद्या एक तास आधी ऊठ आणि पूर्ण कर असं सुचवलं. एरव्ही साडेसातच्या ठोक्यालाही टंगळ करणारा ओमी, आज मात्र साडेसहाला हाक मारली तस्सा उठला आणि तयार होऊन कार्ड्स पूर्ण करायला बसला. वर्गातल्या शिक्षकांसाठी खास messages लिहिले, lion king drama साठी तो किती proud feel करतो आणि सगळ्यां टीचर्सना तो कधीच विसरणार नाही अशी हमीही त्यात त्याने दिली. एक नेता म्हणून बरेच गुण उपजतच मुलांमध्ये असतात, त्यांना फक्त खुलवायचं काम आपण करायचं. शेवटी मोठ्ठा बॉक्स घेऊन सकाळी मायलेकाची स्वारी शाळेत थोडी उशिराच पोहचली. तसही ओमीला काहीच फरक पडत नव्हता, ह्या वर्षी ६-७ tardy त्याच्या प्रगती पुस्तकात होत्या आणि ह्याचं त्याला आणि त्याच्या पालकांनाही फार दुःख नव्हतं, त्यामुळे आज उशीर झाला काय किंवा नाही काय ह्याच त्याच्या वर्गशिक्षकांनाही फार काही वाटणारच नव्हतं! त्यातून गिफ्ट्स डिस्ट्रिब्युशन program दरवाजातून सुरु झाला होता. सगळ्या शिक्षकांना गिफ्ट्स पाहून खूपच आनंद झाला आणि अशी लोभस मुलं आता अचानक मोठी होणार ह्या संमिश्र भावनांमध्ये त्यांनी ओमीला कडाडून मिठी मारण्याचा कार्यक्रमच सुरु केला... 
शेवटी एकदाचे वर्गात पोहचलो. ज्यांना भेटता नाही येणार असे Mr. Ken, Mr. Erik , Mr. Dimitry (music-teacher) ह्यांची गिफ्ट्स वर्गशिक्षकांनी(Ms. Kapur आणि Ms. Jhawar) ठेवून घेतली, ती त्यांना शाळेच्या नवीन वर्षात मिळतील अशी खात्रीही त्यांनी ओमीला दिली. Mr. Fixer आणि Librarian साठीची गिफ्ट्स पाहून दोन्ही वर्गशिक्षिकाही कौतुकाने पाहू लागल्या. 
शेवटी सगळ्यांचा निरोप घेऊन निघताना का काय माहीत; पण आता माझी कॉलर मात्र नक्कीच ताठ झाली होती आणि शाळेतून निघताना time machine मध्ये बसून प्रवास केल्याचा जबरदस्त feel आला होता!